وقتی ما به عنوان یک سازمان در حال جذب نیرو هستیم، در واقع می‌خواهیم فردی را به مجموعه اضافه کنیم که به احتمال زیاد قرار است چندین سال با تمامی افراد حاضر در سازمان ارتباط داشته باشد و نقش مهمی در پیش‌برد پروژه‌های شرکت خواهد داشت. بنابراین اتفاق مهمی در حال انجام است. اهمیت این کار زمانی بیشتر است که اندازه سازمان ما چندان بزرگ نباشد زیرا فردی که در حال استخدام آن هستیم، در آینده تبدیل به یکی از افراد کلیدی ما خواهد شد. حالا با توجه به اهمیت این فرآیند، به نظر شما، باید چه مقدار برای استخدام وقت بگذاریم؟ برخی از مدیران، در این مرحله صبورانه و هوشمندانه عمل نمی‌کنند و انتظار دارند با صرف کمترین زمان و استفاده از روش‌های سنتی افراد موردنظر خود را بیابند. در ادامه سعی خواهیم کرد به نکاتی اشاره کنیم که به کارفرمایان در انتخاب بهترین گزینه جهت همکاری کمک کند.
نحوه نوشتن آگهی استخدام جذاب و استاندارد
امروزه با گسترش فضای دیجیتال و اینترنت، دیگر برای کارجویان منطقی نیست که در روزنامه‌ها و موسسات کاریابی به دنبال آگهی شغلی مدنظرشان باشند. در حال حاضر متداول‌ترین روش برای ارائه آگهی استخدام و یافتن شغل، پلتفرم‌های آنلاین تسهیل‌گر استخدام و کانال‌های کاریابی است. بنابراین کارفرمایان نیز برای درج آگهی در این پلتفرم‌های آنلاین باید ترفند‌های مناسب را به کار گیرند و نکات مهمی را در آن رعایت نمایند تا در کمترین زمان ممکن، بتوانند افراد مورد نظر خود را جذب کنند.
مهم‌ترین نکته‌ای که در ابتدا باید به آن توجه کرد این است که شما برای امروزِ سازمان خود استخدام نمی‌کنید بلکه در حال استخدام برای آینده خود هستید. بنابراین باید بدانید استراتژی و برنامه‌ریزی شما برای آینده سازمان چیست و برای پیاده‌سازی این برنامه‌ریزی‌ها به چه افرادی نیازمند هستید. پس قبل از فکر کردن به استخدام مطمئن باشید به اندازه کافی درباره آینده سازمان خود برنامه‌ریزی کرده‌اید و همه چیز برایتان شفاف است.
در ادامه به نکات مهمی که با توجه به تجربه کارشناسان منابع‌انسانی برای نحوه نوشتن آگهی استخدام جمع‌آوری شده است، می‌پردازیم:
درج آگهی استخدام و کارآموزی به صورت رایگان
1- جذابیت آگهی شغلی
در طراحی آگهی استخدام باید تمامی جذابیت‌های کار را همراه با واقعیت‌ها و سختی‌های آن مطرح کنیم. اگر به مزیت‌های جایگاه شغلی به اندازه کافی پرداخته نشود به احتمال زیاد رزومه‌های زیادی برای آن ارسال نمی‌شود. از طرف دیگر اگر فقط بر روی مزیت‌ها تاکید شود ممکن است ارسال رزومه هدفمند نباشد و بسیاری از افرادی که ارسال رزومه انجام داده‌اند در مراحل بعدی حاضر به همکاری نباشند و فقط وقت کارفرما گرفته شود.
تدارک برنامه‌های آموزشی، وجود روابط صمیمانه و دوستانه، میزان حقوق و مزایای جانبی، امکان پیشرفت، ارتقاء جایگاه شغلی، گسترش ارتباطات و … از جذابیت‌هایی هستند که می‌توان در آگهی شغلی به آن اشاره کرد یا آن‌ها را در محیط سازمان ایجاد نمود.
2- میزان کامل بودن آگهی استخدامی
یک آگهی شغلی وقتی ناقص و بدون ذکر جزییات نوشته شود با توجه به ایجاد ابهام برای کارجویان، باعث کاهش تعداد رزومه‌های ارسالی خواهد شد. البته در بعضی از موارد، کوتاه و مبهم بودن آگهی‌های شغلی نیز در صورت همراه بودن با جذابیت‌های کاذب ارسال رزومه را غیر هدفمند خواهد کرد. از طرف دیگر بهتر است از ذکر تمامی جزییات در آگهی نیز خودداری کنیم چون این کار ممکن است، فرصت مصاحبه و صحبت حضوری با بعضی از استعدادها را از ما بگیرد. برای مثال ممکن است کارفرمایان برای یک جایگاه شغلی تعداد زیادی از مهارت‌ها را لازم بدانند و همه آن‌ها در آگهی استخدام ذکر کنند این کار ممکن است باعث شود افرادی که بعضی از این مهارت‌ها را دارند با تصور اینکه همه این مهارت‌ها اجباری است از ارسال رزومه خودداری کنند، در حالیکه اگر افراد با پتانسیلی باشند به مرور می‌توانند باقی مهارت‌ها را نیز یاد بگیرند.
3- همکاری پاره‌وقت، تمام‌وقت یا دورکاری
معمولا کارفرمایان ترجیح می‌دهند نیروی انسانی خود را به صورت تمام وقت استخدام کنند و دلایل مختلفی برای این کار دارند. طبق بررسی‌های انجام شده این مسئله باعث نصف شدن تعداد رزومه‌های ارسالی می‌شود. چون تعداد زیادی از کارجویان به دلایل مختلف مانند دانشجو بودن مایل به همکاری پاره وقت یا دورکاری هستند. این کارجویان در آینده نزدیک پس از اتمام تحصیل و یا برطرف شدن دلایل دیگر می‌توانند همکاری خود را تبدیل به تمام وقت کنند. حتی ممکن است بعضی از کارجویان بخش قابل توجهی از یک هفته (مثلا 4 روز در هفته) امکان فعالیت داشته باشند اما با استفاده از کلمه تمام وقت در آگهی استخدام از ارسال رزومه منصرف شوند.
پیشنهادی که می‌توان به کارفرمایان در این خصوص ارائه کرد، این است که در آگهی درج کنند که امکان همکاری پاره وقت و تمام وقت وجود دارد تا رزومه‌های بیشتری دریافت کنند و هیچ فرد مستعدی را از دست ندهند. سپس با توجه به توانمندی‌ها و شرایط افرادی که مایل به همکاری پاره وقت هستند درباره همکاری یا عدم همکاری با آن‌ها تصمیم گیری کنند.
همه آن چیزی که باید در مورد دورکاری بدانیم
4- وضعیت سربازی کارجویان در آگهی شغلی
وضعیت سربازی در آقایان مسئله‌ای است که برای سازمان‌ها اهمیت زیادی دارد و معمولا ترجیح می‌دهند آقایانی را که سربازی خود را به اتمام رسانده‌اند یا معافیت دائم دارند استخدام کنند. این موضوع نیز شبیه همکاری تمام وقت تعداد رزومه‌های ارسالی را کاهش می‌دهد، در حالیکه بسیاری از دانشجویان به خصوص دانشجویان تحصیلات تکمیلی می‌توانند همزمان با کار در شرکت‌ها، با گرفتن پروژه‌های کسری خدمت، سربازی خود را بگذرانند، بنابراین کارفرمایان می‌توانند این فرصت را در اختیار دانشجویان قرار دهند. علاوه بر این شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با تعریف فرصت‌های امریه از این طریق نیز افراد خود را جذب کنند. طبق آمار با درج اجباری بودن اتمام سربازی در آگهی، میزان ارسال رزومه 25 درصد کاهش می‌یابد.
درباره شرایط جذب سرباز امریه در شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر بدانید.
5- داشتن برنامه‌های آموزشی و تعریف آگهی کارآموزی منجر به استخدام
نکته‌ی بسیار مهمی که کارفرمایان باید به آن توجه کنند تعداد بالای افراد دانشجو و تازه فارغ‌التحصیلان در بازار کار است. معمولا کارفرمایان به دلیل نداشتن سابقه کاری به این کارجویان اعتماد نمی‌کنند. اما با نگاه دقیق‌تر و داشتن برنامه‌ریزی مناسب، خیلی از این افراد مستعد، گزینه‌های بسیار خوبی برای جایگاه‌های شغلی هستند. در واقع کارفرمایان به چند نفر فرد ماهر برای جایگاه‌های مدیریتی خود نیازمندند ولی برای سایر جایگاه‌ها می‌توانند از این افراد باانگیزه استفاده کنند.
این افراد برای اینکه برای جایگاه‌های شغلی آماده شوند نیازمند برنامه‌های آموزشی و کارآموزی یک یا چند ماهه هستند. منظور از کارآموزی لزوما واحدهای کارآموزی دانشگاهی نیست بلکه هرکسی که نیازمند آموزش یک مهارت قبل از شروع واقعی کار است یک کارآموز محسوب می‌شود، حتی اگر سابقه کاری هم داشته باشد.
طبق آمار تعریف فرصت‌های کارآموزی و فرصت‌های همراه با آموزش برای کارجویان از جذابیت بیشتری برخوردار است و تعداد رزومه‌های ارسالی را تا 40 درصد افزایش می‌دهد.
آیا همیشه باید یک فرد با سابقه کار را استخدام کنیم؟
6- درج میزان حقوق در آگهی استخدام
بسیاری از شرکت‌ها توانایی پرداخت مبالغ حقوق قابل توجه را به کارجویان دارند اما بنا به دلایل مختلف از درج میزان حقوق در آگهی خودداری می‌کنند. در حالیکه در برخی از رشته‌ها پرتقاضا از سوی کارفرمایان مانند برنامه‌نویسی یکی از جذابیت‌های بسیار مهم میزان حقوق است. البته نیاز به درج حقوق دقیق وجود ندارد بلکه کارفرمایان می‌توانند محدوده‌ای میزان حقوقی خود را اعلام کنند و سپس مبلغ نهایی در ادامه با توجه به توانمندی کارجویان در جلسه مصاحبه مشخص شود. پس اگر میزان حقوقی پرداختی شما مناسب است پیشنهاد ما این است که حتما به آن اشاره کنید. نکته مهم دیگری که درباره حقوق وجود دارد این است که کارفرمایان باید با محدوده حقوق‌های منطقی آشنایی داشته باشند و متناسب با توانمندی‌هایی که از کارجو انتظار دارند حقوق را تعیین کنند. در بعضی از موارد کارفرما به لیست بلند بالایی از توانمندی‌ها را در آگهی شغلی اشاره می‌کند در حالیکه حقوق مناسبی برای آن تعیین نکرده است. پس برای پیدا کردن نیروی مناسب یا باید سطح انتظارات از توانمندی کارجو را پایین‌تر اورد و یا میزان حقوق را عادلانه در نظر گرفت.
7- ارائه اطلاعات کامل درباره شرکت
اکثر کارجویان قبل از ارسال رزومه برای یک شرکت، حتما به اطلاعات شرکت شامل حوزه کاری، محل شرکت، فرهنگ سازمانی، تعداد پرسنل، روابط بین کارمندان و … توجه می‌کنند. بنابراین شما باید اطلاعات کافی از سازمان خود را در اختیار کارجویان قرار دهید. درباره جذابیت‌های محیط کاری، تفکر مدیران، تشویق‌ها و مزایای مختلف صحبت کنید. برخی از سایت‌های کاریابی برای هر شرکت یک صفحه ویژه اختصاص می‌دهند، که شرکت‌ها بتوانند لوگو، تصاویر و سایر اطلاعات تکمیلی خود را ثبت نمایند. حتما با دید یک کارجو به صفحه شرکت خود نگاه کنید و از نظر محتوایی و ظاهری آن را با دقت طراحی نمایید.
نوشتن آگهی استخدام برای دو حوزه شغلی خاص
فروش و بازاریابی
فروش و بازاریابی یکی از مشاغلی است که تمامی سازمان‌ها به آن نیاز دارند و یکی از مهم‌ترین جایگاه‌های شغلی هر سازمان است. بعضی از کارفرمایان برای استخدام در این زمینه حتما به دنبال افرادی از رشته‌های خاصی هستند، رشته‌هایی مانند MBA، مدیریت و مهندسی صنایع. درحالیکه این مشاغل بیشتر از اینکه به تحصیلات دانشگاهی مرتبط باشند به تجربه، مهارت و توانمندی‌های خاص شخصیتی مرتبط هستند و دانش مورد نیاز آن نیاز از طریق دوره‌های فشرده و کاربردی قابل کسب است. البته این مسئله به معنی این نیست که نباید از این رشته‌ها استخدام کرد ولی با توجه به تعداد زیاد جایگاه شغلی فروش و بازاریابی و تعداد محدود فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها، نمی‌توان تا ابد منتظر چنین فردی باقی ماند.
اما حالا باید برای این جایگاه به چه مواردی اهمیت دهیم؟
ابتدا باید به این نکته توجه کرد که بحث بازاریابی و فروش بحث بسیار گسترده‌ای است. مدیر فروش، مدیر دیجیتال مارکتینگ، مدیر ارتباط با مشتری، کارشناس دیجیتال مارکتینگ، کارشناس فروش حضوری، کارشناس فروش تلفنی، کارشناس توسعه بازار و … که هر کدام نیازمند تجارب و مهارت‌های خاصی هستند. برخی اوقات همین نکته که هرکدام از این جایگاه‌ها شفاف نشده و به صورت کلی از عنوان بازاریابی و فروش استفاده می‌شود، باعث کاهش جذابیت آگهی استخدام خواهد شد.
برای مثال برای مدیر فروش یا دیجیتال مارکتینگ داشتن تجربه در این زمینه و گذراندن دوره‌های تخصصی امری لازم به نظر می‌رسد و فرد باید دارای تفکر استراتژیک باشد. اما یک کارشناس فروش حضوری یا تلفنی، نیاز بسیار زیادی به داشتن روابط عمومی بالا و فنون مذاکره دارد.
درباره رشته نیز با توجه به تعداد بالای فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی و اینکه بسیاری از مدیران و کارشناسان موفق فروش و بازاریابی امروزی در سازمان‌ها از رشته‌های مهندسی هستند، این رشته‌ها گزینه بسیار خوبی هستند. البته اگر رشته‌ای که انتخاب می‌کنید به تجهیزات و محصولاتی که می‌خواهید آن را به فروش برسانید نزدیک باشد، بسیار ایده‌آل است. مثلا اگر تجهیزات الکترونیکی می‌فروشید یک مهندس برق می‌تواند گزینه خوبی برای شما باشد.
برنامه نویسی، مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات
با توجه به روند هوشمندسازی بسیاری از فرایندها، امروزه هر سازمانی حداقل به یک برنامه‌نویس، مهندس کامپیوتر یا فناوری اطلاعات نیازمند است. بسیاری از شرکت‌ها هم که در حوزه تخصصی فناوری اطلاعات فعالیت دارند، همواره به دنبال جذب نیرو در این زمینه هستند. بنابراین مشخص است که یافتن یک فرد حرفه‌ای در این حوزه بسیار مشکل خواهد بود.
حالا چند راه‌حل بیشتر پیش روی شما نیست:
- اگر یک شرکت بزرگ با در حال توسعه هستید و می‌توانید با پیشنهاد مالی بسیار بالا و وسوسه کننده برنامه‌نویسان حرفه‌ای را به سوی خود جذب کنید. که قاعدتا هر سازمانی از عهده‌ی آن بر نمی‌آید و حتی بسیاری از شرکت‌های بزرگی که به تعداد زیادی برنامه‌نویس و مهندس کامپیوتر نیازمندند، نمی‌توانند برای همه کارمندان خود این شرایط فراهم کنند.
- اگر شرکت بزرگ یا در حال توسعه‌ای هستید که در حال حاضر تعدادی از افراد ماهر و با تجربه در شرکت شما در حال فعالیت هستند. در این صورت سازمان شما یک وضعیت ایده‌آل را برای جذب کارآموزان با استعداد و به کارگیری آن‌ها بعد از آموزش طی دوره‌های چندماهه دارد. روشی که در بسیاری از شرکت‌های معتبر دنیا استفاده می‌شود و به نظر مطمئن‌ترین و آسان‌ترین راهِ یافتن استعدادهاست. لینک
- اگر هم استارتاپ یا شرکت نوپایی هستید که نه درآمد بالایی دارید و نه امکان جذب کارآموز. باید تیم اصلی خود را همراه با یک فرد با تجربه در زمینه مهندسی کامپیوتر تشکیل دهید. یعنی با اعطای سهام، فردی مناسب برای تیم خود پیدا کنید. سپس بعد از اینکه تیم شما شکل گرفت، می‌توانید با جذب کارآموزان، سازمان خود را گسترش دهید.
ثبت آگهی شغلی برای جذب نیروی کارآموز یا استخدام
در نوشتن آگهی استخدام باید به چه نکات نگارشی توجه کنیم؟
1- داشتن غلط املایی یا استفاده از اصطلاحات تخصصی اشتباه که نشانگر، اطلاعات ناکافی شما در زمینه‌ای است که می‌خواهید استخدام کنید، بازخورد بسیار بدی در بین کارجویان دارد. متن آگهی شغلی را چند بار با دقت مطالعه کنید و حتما با افراد افراد متخصص واحدی که برای آن بخش استخدام انجام می‌شود مشورت کنید.
2- در انتخاب کلمات دقت زیادی داشته باشید. با تغییر دادن ساده برخی از کلمات می‌توانید انگیزه کارجویان را برای ارسال رزومه افزایش دهید. تا حد امکان از کلمات و عبارات ساده، ملموس و پرانرژی استفاده کنید. سعی کنید ارزش‌های سازمانی خود را در قالب کلمات منتقل کنید.
3- کارجویان به برخی از عناوینی که استفاده می‌شود حساس هستند. بهتر است به جای آن کلمات بهتری استفاده کنید. برای مثال:
- مسئول دفتر به جای منشی
- کارشناس فروش حضوری به جای ویزیتور یا بازاریاب
- کارشناس انبارداری به جای انباردار
- کارشناس توسعه بازار به جای کارشناس بازاریابی
- کارشناس تولید محتوا به جای تولید کننده محتوا
- کارشناس شبکه‌های اجتماعی به جای مدیر کانال تلگرام
4- نوشتن پارگراف‌های طولانی برای شرح شغل مورد نظر می‌تواند باعث ابهام در آگهی شما شود. سعی کند بخش‌های مختلف آگهی استخدام خود را به صورت مورد به مورد، دسته‌بندی شده و همراه با استفاده از اعداد و بولت‌ها بنویسید.
