دیجیتال مارکتینگ چیست؟

تبلیغات شریان اصلی حیات کسب و کارها است. سرعت رشد و گسترش شرکت‌ها وابستگی زیادی به  استراتژی تبلیغاتی آن‌ها دارد. دیجیتال مارکتینگ با توجه به این که قابلیت اندازه‌گیری و تحلیل بسیار بالایی نسبت به بازاریابی سنتی دارد به مرور زمان سهم خودش را از بازار بزرگ تبلیغات بیشتر می‌کند.

نمودار زیر از سایت Statista آمار هزینه‌های تبلیغات در فضای دیجیتال (سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی)، تلویزیون و روزنامه‌ها را با هم مقایسه می‌کند.

طبیعتا وقتی که هزینه‌های تبلیغاتی در این فضا با این سرعت بیشتر می‌شود، زمینه‌های کاری هم رشد چشمگیری خواهند کرد.

ثبت رایگان آگهی استخدام کارشناس و مدیر دیجیتال مارکتینگ

ابتدا با هم چند تعریف از مراجع دیجیتال مارکتینگ در دنیا را خواهیم دید و سپس به فرصت‌های شغلی دیجیتال مارکتینگ می‌پردازیم و در نهایت در مورد مسیر آموزش و شروع به کار در این حوزه صحبت خواهیم کرد.

دیجیتال مارکتینگ چیست؟

وب سایت HubSpot به عنوان یکی از منابع در حوزه بازاریابی دیجیتال، آن را اینگونه تعریف می‌کند:

“دیجیتال مارکتینگ تمام روش‌های بازاریابی که در آن‌ها از دستگاه‌های الکترونیکی یا اینترنت استفاده شده است را شامل می‌شود. کسب و کارها توسط کانال‌های دیجیتال مثل موتورهای جستجو، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل و وب سایت‌ها به جذب و نفوذ در مشتریان  فعلی و مشتریان هدف خود می‌پردازند.”

نیل پتل به عنوان یکی از بزرگترین افراد فعال در این حوزه می‌گوید:

“ هر فرمی از بازاریابی محصولات یا خدمات که شامل دستگاه‌های الکترونیکی می‌شود، دیجیتال مارکتینگ نام دارد.”

تعریف دیگری را از سایت Investopedia با همدیگر ببینیم:

“بازاریابی دیجیتال استفاده از اینترنت، دستگاه‌های تلفن همراه،‌رسانه‌های اجتماعی‌، موتورهای جستجو و دیگر کانال‌ها برای دسترسی به مصرف‌کنندگان است. برخی از کارشناسان بازاریابی، دیجیتال مارکتینگ را اقدامی کاملاً جدید می‌دانند که نیاز به نزدیک شدن به مشتریان و روش‌های جدید درک رفتار مشتریان در مقایسه با بازاریابی سنتی دارد”.

رابطه بین مارکتینگ و دیجیتال مارکتینگ چگونه است؟

نظرات مختلفی درباره این مسئله وجود دارد اما نظریه‌ای که بیشتر مراجع و کارشناسان این حوزه در آن اتفاق نظر دارند، این است که دیجیتال مارکتینگ در واقع زیرمجموعه‌ای از مارکتینگ یا همان بازاریابی است. همان طور که می‌دانید، به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها برای برقراری ارتباط با مشتریان و دادن پیشنهاداتی که برای آن‌ها ارزش دارد، بازاریابی گفته می‌شود. بنابراین دیجیتال مارکتینگ همان استفاده از رسانه‌هایی جدید برای مارکتینگ است.

قیف بازاریابی دیجیتال

مفهوم قیف بازاریابی یکی از مهم‌ترین مدل‌ها برای شناخت بیشتر از جایگاه‌های شغلی در مارکتینگ و به پیروی از آن در دیجیتال مارکتینگ است. انواع و اقسام مدل‌های قیف بازاریابی وجود دارد؛ حتی بعضی از مفاهیم جدید، قیف را تبدیل به یک چرخه کرده است که تا ابد ادامه دارد.

شما با یادگیری یکی از این مدل‌ها ابتدا مفهوم اولیه آن‌ها را درک می‌کنید. سپس به تجربه و با دانشی که کسب خواهید‌ کرد، بهترین مدل را بر اساس نیاز خود انتخاب می‌کنید. در شکل زیر یکی از این مدل‌ها را با هم می‌بینیم:

در این قیف، مشتری در شش مرحله تبدیل به خریدار می‌شود. شما باید در ابتدای هر مرحله با توجه به میزان شناخت مخاطب از برند و محصولاتتان از روش بازاریابی دیجیتال مورد نظرتان استفاده کنید. شش مرحله قیف بازاریابی را با هم مرور کنیم:

1. آگاهی از برند
2. علاقه‌مند شدن
3. جلب توجه
4. تصمیم‌گیری
5. ارزیابی و مقایسه
6. خرید

در ادامه کاربرد هر یک از مراحل را در وظایف شغلی دیجیتال مارکتینگ خواهیم دید.

فرصت‌های شغلی دیجیتال مارکتینگ

دیجیتال مارکتینگ از نظر فرصت‌های شغلی در ایران و جهان، تنوع بسیار بالایی دارد. هر چقدر که شرکت‌ها و کسب وکارها بزرگتر شوند تخصص‌ها و مسئولیت‌هایی جزئی‌تر بوجود می‌آید اما ما در این قسمت ۱۰ موقعیت شغلی اصلی در بازاریابی دیجیتال را با هم بررسی خواهیم کرد.

• کارشناس تولید محتوا
• مدیر محتوا
• مدیر شبکه‌های اجتماعی
• ادمین شبکه‌های اجتماعی
• کارشناس سئو
• کارشناس بازاریابی ایمیلی
• طراح UI/UX
• اینفلوئنسر دیجیتال
• کارشناس دیجیتال مارکتینگ
• مدیر دیجیتال مارکتینگ

آگهی‌های شغلی دیجیتال مارکتینگ

کارشناس تولید محتوا

محتوا چیست؟

محتوا پایه و اساس بازاریابی دیجیتال به حساب می‌آید. بنابراین در دیجیتال مارکتینگ ما به فردی نیاز داریم که آن را تولید یا به قولی خلق کند. خود محتوا می‌تواند متن، عکس، صوت، ویدیو و یا ترکیبی از این‌ها باشد. بنابراین یک کارشناس تولید محتوا می‌تواند یک نویسنده یا تولیدکننده محتوای متنی، ویراستار، طراح گرافیکی، عکاس، تدوین‌گر ویدیو و البته تولیدکننده پادکست باشد.

وظیفه کارشناس تولید محتوا چیست؟

یک کارشناس تولید محتوا ممکن است بسته به نیاز شرکت‌ها و بازار کار همزمان بیشتر از یک وظیفه داشته باشد و به عنوان مثال هم محتوای تبلیغاتی بنویسد و هم طراحی گرافیکی انجام دهد.

یک مثال دیگر هم مربوط به نویسندگان مقالات برای وبلاگ یا مجله‌های اینترنتی سایت‌ها می‌شود. شما به عنوان یک نویسنده باید تا حدودی به نرم‌افزارهای گرافیکی تسلط داشته باشید تا بتوانید به مقاله خود عکس اضافه کنید. این اتفاق در مورد ویدیو یا پادکست هم می‌افتد. ‌

یک کارشناس تولید محتوا را شاید بهتر باشد که بازاریاب محتوایی بنامیم چرا که در دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی یک اصل به حساب می‌آید و محتوایی که به فروش منجر نشود ارزشی ندارد.

این شغل می‌توان گفت که در تمام مراحل قیف بازاریابی دیجیتال کاربرد دارد. چون شما برای این که با مخاطب ارتباط برقرار کنید نیازمند محتوا خواهید بود.

مدیر محتوا

یک مدیر محتوا، استراتژی محتوای یک کسب و کار را تعیین می‌کند. در واقع تولیدکنندگان محتوا براساس برنامه‌ریزی و استراتژی مدیر محتوا کار می‌کنند. او وظیفه ایجاد تقویم محتوایی بر اساس تجزیه و تحلیل رفتار مخاطبان را دارد.

برای این که تحلیل درستی از مخاطبان داشته باشد، باید تفاوت انواع کانال‌ها و رسانه‌های دیجیتال را بداند. به عنوان مثال مدیر محتوای شرکت آسان پرداخت (آپ) با توجه به شناخت خود از مخاطبان سایت این شرکت و البته نوع کسب و کار، به این نتیجه می‌رسد که بهتر است در وب سایت از لحن رسمی استفاده شود.

بنابراین این موقعیت شغلی علاوه بر این که نیازمند یک دید تحلیلی است، نیازمند داشتن تجربه و سابقه کار مناسب در زمینه تولید محتوا است.

یک مدیر محتوا علاوه بر این که در تمام مراحل قیف دیجیتال مارکتینگ درگیر است، باید در هر مرحله بازدهی محتواها را هم مورد ارزیابی قرار دهد و برای بهبود آن تلاش کند.

مدیر شبکه‌های اجتماعی

هر شبکه اجتماعی مخاطبان و فضای خاص خود را دارد. بنابراین این زمینه نیازمند یک متخصص است تا بداند در هر یک چگونه کار کند؟ در واقع می‌توانیم مدیریت شبکه‌های اجتماعی را زیر مجموعه مدیر محتوا بدانیم. یعنی مدیر شبکه‌های اجتماعی با توجه به استراتژی تعیین شده توسط مدیر محتوا تولیدکنندگان محتوا را به کار می‌گیرد. البته همان طور قبل‌تر هم گفتیم، ممکن است به خاطر اندازه کوچک یک کسب و کار، حتی کار یک مدیر محتوا، مدیر شبکه‌های اجتماعی و تولیدکننده محتوا را یک نفر انجام دهد.

این شغل بیشتر در مراحل اولیه قیف بازاریابی یعنی آگاهی از برند، علاقه‌مند کردن و جلب توجه درگیر است و به عنوان یک مدیر باید بازدهی روش‌ها را بررسی کند.

ادمین شبکه‌های اجتماعی

یک ادمین شبکه‌های اجتماعی وظیفه انتشار محتواهای تولید شده و پاسخ دادن به سوالات و مشکلات مخاطبان در آن‌ها را بر عهده دارد. در واقع می‌توان گفت که این شغل رابطه تنگاتنگی با قسمت روابط عمومی و ارتباط با مشتریان یک شرکت دارد و ممکن است بر اساس نیاز یک شرکت همه این وظایف را یک نفر انجام دهد.

ادمین شبکه‌های اجتماعی در مراحل تصمیم‌گیری و ارزیابی و مقایسه در قیف تاثیر بسیار زیادی دارد.

کارشناس سئو

سئو چیست؟

شاید یکی از جالب‌ترین شغل‌ها در زمینه دیجیتال مارکتینگ باشد. SEO مخفف عبارت Search Engine Optimization است و در فارسی آن را سئو (بهینه‌سازی موتور جستجو) می‌نامیم. مهم‌ترین و اصلی‌ترین موتور جستجوی جهان یعنی گوگل بخش عمده‌ای از سئو را شامل می‌شود. به مجموعه روش‌ها و مهارت‌هایی که باعث می‌شود صفحات یک سایت را به رتبه‌های بهتر در نتایج گوگل برساند، سئو گفته می‌شود.

احتمالا تا همین امروز هم بسیاری در ایران این هنر و مهارت را یک چیز پیش پا افتاده و ساده بدانند. در حالی که این کار می‌تواند به شدت برای بسیاری از کسب و کارها پولساز باشد. برخی کلمات کلیدی ممکن است در روز هزاران بار توسط کاربران سرچ شود. بنابراین اگر شما در رتبه‌های اول یک کلمه کلیدی مرتبط با کسب و کارتان، خصوصا رتبه اول باشید؛ می‌توانید یک ترافیک بی نظیر برای سایتتان داشته باشید و محصولاتتان را به مخاطبان معرفی کنید.

وظیفه کارشناس سئو چیست؟

کارشناس سئو وظیفه دارد که با یک استراتژی درست ورودی‌های با کیفیتی از گوگل به وب سایت یک کسب و کار بدهد. در این موقعیت شغلی هم براساس اندازه یک شرکت وظیفه‌ها تخصصی‌تر می‌شود. سئو در قیف بازاریابی در مرحله آگاهی از برند نقش بسیار موثری را دارد.

کارشناس بازاریابی ایمیلی

بازاریابی ایمیلی یا همان ایمیل مارکتینگ یکی از پربازده‌ترین راه‌های تبلیغات در دیجیتال مارکتینگ است. از ایمیل در تمام مراحل قیف بازاریابی استفاده می‌شود. بنابراین یک کارشناس بازاریابی ایمیلی باید در زمینه تولید و تحلیل انواع ایمیل‌های تبلیغاتی و پیشنهادی تسلط کافی را داشته باشد.

البته این موقعیت شغلی شاید در بیشتر شرکت‌های ایران به عنوان یکی از مهارت‌های مورد نیاز برای یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ نام برده شود که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

طراح UI/UX

UI Designer یا همان User Interface Designer به معنی طراح رابط کاربری و UX یا همان User Experience  Designer  به معنی طراح تجربه کاربری است. همان طور که از نامشان مشخص است، آن‌ها تلاش می‌کنند که با یک طراحی خوب چه از نظر گرافیکی و چه از نظر فرآیند استفاده و یا خرید کاربر از یک سایت رضایت کاربران و مشتریان را جلب کنند.

اینفلوئنسر دیجیتال

اینفولئنسرها در واقع افراد پر مخاطب و تاثیر‌گذار در فضای رسانه هستند. آن‌ها از سبک زندگی، زندگی روزمره و موضوعات مرتبط با خودشان صحبت می‌کنند. برخی از آن‌ها با برندهای مختلف در کمپین‌های تبلیغاتی همکاری می‌کنند اما گروهی دیگر به عنوان یکی از کارمندان یک برند محسوب می‌شوند و سعی می‌کنند در راستای اهداف آن تولید محتوا کنند.

کارشناس دیجیتال مارکتینگ

کارشناس دیجیتال مارکتینگ عنوان شغلی است که بسیار زیاد در آگهی‌های شغلی شرکت‌های ایرانی دیده می‌شود. هر کدام از آن‌ها هم انتظارات متفاوتی از او دارند. بهتر است بگوییم که یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ باید با اکثر مهارت‌های بالا تا حد خوبی آشنایی داشته باشد و به یکی از آن‌ها تسلط پیدا کرده باشد.

ممکن است که یک شرکت با توجه اندازه‌اش برای انجام تمام کارهای بالا به بیشتر از یک نفر نیاز نداشته باشد که در آن صورت نیازمند یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ است اما در شرکت‌های بزرگ‌تر این فرد بیشتر در زمینه استراتژی و برنامه‌ریزی محتوا و روش‌های مختلف بازاریابی و تبلیغات فعالیت می‌کند.

مدیر دیجیتال مارکتینگ

یک مدیر دیجیتال مارکتینگ باید علاوه بر داشتن ویژگی‌های یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ، توانایی مدیریت یک تیم را هم داشته باشد و از نگاهی کلان‌تر و جامع‌تر به مسائل تیم خود تسلط داشته باشد.

درآمد کارشناس و مدیر دیجیتال مارکتینگ در ایران (سال ۱۳۹۹)

تیپ های شخصیتی مناسب دیجیتال مارکتینگ

خلاقیت، ایده‌پردازی و توانایی شناخت نیاز‌های مخاطبان و مشتریان از ویژگی‌های مورد نیاز یک فرد فعال در حوزه دیجیتال مارکتینگ است. مهارت مدیریت و رهبری هم بسیار تعیین کننده است. بنابراین براساس آزمون شخصیت‌شناسی MBTI، ترکیب‌های NF، NT و ST ماسب این شغل هستند:

ESTJ ,ESTP ,ENTJ ,ENTP ,INTJ ,INTP ,ENFJ ,ENFP

انجام رایگان تست MBTI

چطور کارشناس دیجیتال مارکتینگ شویم؟

روش‌های مختلفی برای ورود به بازار کار دیجیتال مارکتینگ وجود دارد اما ما می‌خواهیم اینجا با هم یکی از بهترین روش‌های ورود به این حوزه خصوصا برای افرادی که با آن آشنایی زیادی ندارند را مرور کنیم.

شرکت در بوت کمپ‌ یا دوره‌های جامع

قبل از این که وارد فضای کار عملی در این حوزه شوید، باید با مفاهیم پایه و تخصصی این حوزه آشنایی کامل پیدا کنید. بعلاوه این که شما باید در نهایت به غیر از آشنایی با بیشتر کارها و وظایف شغل‌های مختلف دیجیتال مارکتینگ، یک حوزه شغلی را به عنوان تخصص خود انتخاب کنید و در آن تسلط پیدا کنید. شما با گذراندن یک دوره جامع خیلی بهتر می‌توانید در ادامه زمینه تخصصی فعالیت خود را انتخاب کنید.

بوت کمپ چیست؟ | بیشتر بدانید

کارآموزی

حالا وقت آن رسیده که در یک دوره کارآموزی آموخته‌های خودتان را به کار بگیرید. با توجه به این که شما سابقه کاری زیادی ندارید، شانس زیادی در مصاحبه‌های استخدامی نخواهید داشت. به علاوه این که چون هنوز تجربه عملی در این زمینه نداشته‌اید، احتمال تصمیم‌گیری‌های اشتباه بالا خواهد بود که این مسئله می‌تواند خسارت‌های سنگینی به شرکت‌ها وارد کند اما یک شرکتی که کارآموز جذب می‌کند ریسک این مسئله را به جان خریده است.

دوره کارآموزی | از چیستی تا چرایی؟

پس از اینکه با تمام مهارت‌ها تا حد خوبی آشنایی پیدا کردید، در دوره کارآموزی باید به عمق پیدا کردن در یکی از مهارت‌ها‌ بپردازید. به این مدل، یادگیری تی شکل می‌گویند. شما نباید به فردی سطحی در تمام مهارت‌ها تبدیل شوید. از طرف دیگر اگر در دو سه تا از مهارت‌های دیجیتال مارکتینگ غرق شوید از دیگر مسائل عقب خواهید ماند. بنابراین این مدل یادگیری می‌تواند تا حد زیادی شما را از این دو خطر نجات دهد.

استخدام یا فریلنسری

هنگامی که شما دوره کارآموزی را می‌گذرانید دو انتخاب پیش روی شما خواهد بود، یکی استخدام در شرکت‌ها و یا آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ به عنوان یک متخصص و دیگری خود اشتغالی یا همان فریلنسری و کار کردن بصورت پروژه‌ای برای شرکت‌ها مختلف.

چطور بدون سابقه کاری استخدام شویم؟

این که کدام یک از این دو مسیر را انتخاب کنید، کاملا به شخصیت و علاقه شما بستگی دارد. البته روش دیگر این است که ابتدا برای چند سال با کسب تجربه در شرکت‌ها توانایی‌های خود را بالاتر ببرید و سپس با قدرت و مهارت بالاتری بصورت شخصی و برای خودتان کار کنید.

حرف آخر

یادگیری دیجیتال مارکتینگ و شروع به کار در این حوزه شاید بیشتر از ۶ ماه زمان نبرد اما چیزی که نیازمند کسب تجربه، تلاش و پشتکار زیاد است، پیاده‌سازی و عملی کردن آموزش‌ها است. شما باید بتوانید در پروژه‌های واقعی و با اعداد و ارقام واقعی نیاز مشتریان و یا کارفرمایان خود را تامین کنید تا به یک کارشناس دیجیتال مارکتینگ واقعی تبدیل شوید.