هوش یکی ازتوانایی‌های ذهنی است‌و دربردارنده‌ی قابلیت‌های متنوعی همچون استدلال ،برنامه‌ریزی، حل مسئله، تفکر انتزاعی، استفاده از زبان و یادگیری است؛ هوش درافراد مختلف متفاوت است و نحوه‌ی سنجیدن میزان هوش افراد، سنجش میزان کولین مغز است.
هوش یکی ازمواردی است که از اغاز زندگی با آن سروکار داریم و یکی از ارزشمندترین دارایی‌های انسان است، البته هوش ویژه انسان نیست ودر دیگر جانداران نیز وجود دارد.
در زمینه‌ی هوش ما با دو دیدگاه هوش کلی وهوش چندگانه روبه‌رو هستیم.
هوش کلی همان توانایی استدلال منطقی است و هوش چندگانه به افراد مختلف با توانایی‌های مختلف اشاره دارد و به 7 بخش هوش زبانی، هوش موسیقیایی، هوش منطقی_ریاضی، هوش تصویری، هوش جنبشی، هوش درون فردی، هوش اجتماعی تقسیم میشود.
افلاطون درکتاب جمهوریت هوش را تعیین کننده‌ی اصلی جایگاه سیاسی و اجتماعی افراد تعریف کرده است.
هوش چیست؟
هوش پدیده‌ای انتزاعی بوده و قابل رویت نیست. به همین دلیل تعاریف متعددی از هوش بیان شده که درادامه به چند تعریف اشاره شده است.
- هوش مجموعه‌ای ازاستعدادهاست که حافظه، دقت، تمرکز، یادگیری، درک، استدلال و سرعت پذیرش در آن دخیل هستند
- هوش فرایندی ذهنی و دربرگیرنده‌ی ظرفیت منطقی، درک خوداگاهی، یادگیری، مهارت حل‌مسئله، برنامه‌ریزی، خلاقیت، دانش‌فردی، زبان و… است.
- هوش توانایی یادگیری ازتجربه‌ها، تفکر انتزاعی و برخورد کارآمد با محیط و افراد پیرامون خود است
هوش از دیدگاه روانشناسی:
روانشناسان هوش را به 4 دسته تقسیم کرده‌اند
- هوش یعنی تفکر انتزاعی
- هوش یعنی سازگاری با محیط
- هوش یعنی توانایی و استعداد در یادگیری
- هوش یعنی استفاده ازتوانایی خود درجهت رسیدن به اهداف
هوش درموجودات مختلف به میزان متفاوت دیده میشود؛ عوامل گوناگونی ازجمله عوامل فیزیولوژیکی، وراثت، یادگیری، شرایط خانوادگی، شرایط محیطی_اجتماعی درمیزان هوش موثر هستند
هوارد گارنر از روانشناسان مطرح معاصر هوش را به 10 گروه تقسیم‌بندی میکند که بطور مختصر تعاریفی را از هرکدام بیان میکنیم و مفصل‌تر به هوش تصویری میپردازیم:
1-هوش کلامی-زبانی: توانایی به کارگیری کلمات و زبان درزندگی است
2-هوش منطقی-ریاضی: توانایی استفاده ازاستدلال، منطق و اعداد است
3-هوش دیداری-فضایی: توانایی ساخت تصاویرذهنی بدون حضور محرک
4-هوش موسیقیایی: توانایی فهم،ساخت، انتقال و درک موسیقی است
5-هوش جنبشی-حرکتی: توانایی بهره‌گیری ازبدن برای حل مسئله
6-هوش درون فردی: توانایی درک احساس، نیت‌ها و انگیزه‌های خود است
7-هوش برون فردی یااجتماعی: توانایی شناخت و تمایزبین احساس، باورو نیت دیگران است
8-هوش طبیعت گرایی: افرادعلاقمند به طبیعت
9-هوش اخلاقی: ظرفیت و توانایی درک درست از اخلاق و رفتار درجهت صحیح و درست
10-هوش هستی گرایی یا وجودی: تمایل افراد به جستجو و طرح سوال درباره خدا، جهان هستی و خود
شما میتوانید از انواع تست شخصیت شناسی در سایت ما استفاده کنید.
هوش تصویری چیست؟
در تئوری هوش گاردنر، یکی ازانواع هوش، هوش تصویری است که به آن هوش دیداری نیز میگویند
هاوارد گاردنر هوش تصویری را بعنوان توانایی درک دقیق دنیای بصری، انجام دگرگونی‌ها، و اصلاحات برروی ادراک اولیه‌ی خود، و توانایی دوباره‌سازی تعریف میکند
هوش تصویری شامل مهارت‌های مرتبط باروش‌های تجسم و درک موثر جهان است
این نوع هوش نشاندهندهی توانایی شمابرای تجسم، بخاطرسپردن تصاویر، جزئیات و آگاهی از محیط اطرافتان است
میتوان گفت مهارتی است که همیشه بتوانید هرچیزی را به صورت یک تصویر بزرگ اسکن کنید که به جزئیات جزئی تجزیه میشود، مثلا میتوانید خود را دریک فضا قرار دهید و همه چیز را همانطور که هست تجسم کنید، حتی در غیاب محرک‌ها
افرادی که دارای این هوش هستند، میتوانند به مکان یا فضایی فکرکنند که درآن نیستند و ویژگی‌های فضایی آن را فقط با حافظه تکرار کنند و در هنگام تکرار این کار را در فضای سه بعدی انجام دهند
افراد با توانایی هوش تصویری میتوانند ایده‌های فضایی و بصری خود را بصورت گرافیکی نمایش دهند، آنها عاشق رنگ، اشکال و اشیاء مختلف هستند و میتوانند از این نظر با دنیا ارتباط برقرار کنند
هوش تصویری چگونه عمل میکند؟
فعالیت هوش تصویری به سه بخش تقسیم میشود:
1-دریافت
در مرحله اول که مرحله‌ی دریافت است، قطعات یک تصویر را دریافت میکند. در این مرحله رنگ، ابعاد و مفاهیم تاثیر بسزایی دارند و دقیقا به دلیل همین اهمیت است که ما تصاویر را بهتر از متون بخاطر می‌سپاریم
2-پردازش
مرحله دوم مرحله‌ی پردازش است و از زمانی که تصویر را میبینیم یا مجسم میکنیم شروع میشود، قطعات تصویر دریافت شده کنار هم قرار میگیرند و از هم گسسته میشوند در این محله هریک ازرنگ‌ها، نکات و مفاهیم امتیاز و خاص خود را میگیرند؛ با یک مثال این بخش را برای شما قابل فهم میکنیم: شما زمان بیاد آوردن یک شخص ممکن است یادتان بیاید که موهای پرپشت و فر دارد، با بخاطر آوردن همین یک ویژگی تمام قطعات تصویر کنار هم جمع میشوند و شما کل چهره شخص را به یاد می‌آورید
3-به یاد آوردن
مرحله سوم مرحله‌ی به یاد آوردن است، همانطور که درپاراگراف قبل اشاره شد شما با یاداوری یک نشانه خاص از تصویری که می‌خواهید به یاد بیاورید تمام قطعات تصویر را کنار هم جمع کرده و دوباره یک تصویر منسجم می‌سازید
چراهوش تصویری مهم است؟
هوش بخش مهمی از مغز ماست، اما بی‌شک مهمترین بخش حافظه ما، هوش تصویری است چرا که مغز ما تصاویر را آسان‌تر بخاطر می‌سپارد و به یاد می‌آورد
اگر دقت کرده باشید دانش‌آموزانی که با تصویرسازی مطالب درسی خود را می‌خوانند، در زمان نیاز راحت‌تر و سریع‌تر آنها را به خاطر می‌آورند
یا مثلا در مقایسه به یاد آوردن جزئیات یک فیلم یا یک کتاب، قطعا یادآوری یک فیلم سریع‌تر و جزئی‌تر از کتاب است.
ویژگی افراد دارای هوش تصویری بالا
- آنها علاقه شدید به اشکال هنری مانند نقاشی، طراحی و مجسمه‌سازی دارند
- درهنر، صنایع دستی و سایر کارهای طراحی مهارت دارند
- درحل پازل بسیار ماهر هستند
- میتوانند مکان‌هایی را که یکبار دیده‌اند با جزئیات بخاطر بسپارند
- به عکاسی علاقه دارند و عاشق خواندن و نوشتن هستند
- آنها دوست دارند همه چیز را از هم جدا کنند و کار کرد آن را مطالعه کنند
- درجهت گیری بسیار توانا هستند، نقشه‌ها را بسیار کارآمد می‌خوانند و به ندرت در جهت‌یابی و مکان‌یابی گم میشوند
- از نظر مکانیکی مهارت دارند
- حس خوبی از اجزاء میگیرند
- کتاب‌هایی را دوست دارند که در آنها تصویر وجود داشته باشد
- در توجه و درک رنگ‌ها، اشکال مختلف و اشیاء سریع هستند
- اغلب تمایل دارند خیلی سریع صحبت کنند
- معمولا در گفتار خود از استعاره استفاده می‌کنند
- دوست دارند هنگام گوش دادن به موسیقی، ویدئو تماشا کنند
چطور متوجه شویم هوش تصویری ضعیفی داریم؟!
ممکن است چند مورد از موارد زیر در فرد با هوش تصویری ضعیف، دیده‌شود
- در درک مطلب، مهارت املایی و مهارت ریاضی ضعیف باشد
- در شناسایی حروف یا اعداد و استفاده از ماشین حساب دچار مشکل شود
- دست خط آهسته‌ای دارد
- ممکن است درکارهای نوشتاری تنبل به نظر برسد
چگونه می‌توانیم هوش تصویری را ارتقا دهیم؟
- عکس‌های زیادی درمکان‌های مختلف بگیرید
- تصویرسازی ذهنی انجام دهید
- تمرین با تصایر سیاه و سفید
- اشیاء را شرح دهید بدون استفاده از کلمات
- برای برجسته کردن اطلاعات از نشانگرها و یادداشت‌های رنگی مختلف استفاده کنید
- خود یا شخص دیگری را از همه جهات تصور کنید(از زاویه بالا، جانبی، پایین و…)
- از گرافیک‌های کامپیوتری استفاده کنید
- بنویسید و برای نوشته‌هایتان تصویر طراحی کنید
- خوشنویسی را تمرین کنید
- نقشه یک فضا و منطقه ک قبلا در آنجا بوده‌اید را ترسیم کنید (مانند محل کارتان)
- مسیر اقدامات خود را در قالب نمودارها ترسیم کنید
- از گالری‌های هنری دیدن کنید و فیلم تماشا کنید
- روزانه از مسیرهای مختلف برای رفت و آمد استفاده کنید
- بر روی یک رنگ تمرکز کنید، نحوه‌ی تضاد آن با اشیا و نحوه‌ی تکمیل رنگ‌های دیگر، احساساتی که در افراد ایجاد میکند و مواردی از این قبیل توجه کنید
- وقتی با کسی تلفنی صحبت میکنید، تصویر ذهنی از شخصی که با او صحبت میکنید بسازید
مشاغلی که هوش تصویری بالایی میطلبند:
معماران، نقاشان، شطرنج‌بازان، هنرمندان، مجسمه‌سازان، طراحان‌مد، گرافیست‌ها، فیلمسازان، نقشه‌برداران، دریانوردان، فیزیک‌دانان نظری، استراتژیست‌های جنگ، طراحان دکوراسیون داخلی، عکاسان، ملوانان، راهنماها، خلبانان
جالب است بدانید هوش تصویری درافراد نابینا یا کمبینا نیز یافت شده است، یک فرد نابینا از لمس و استدلال فضایی برای محاسبه اندازه، شکل، عرض و طول یک شی استفاده میکند که منجربه تصویر بصری دقیقی از شیء میشود، این نشاندهندهی هوش تصویری است.
تست هوش ریون
تست هوش ریون یا تست آی کیو یکی از معروف‌ترین تستها برای تست هوش تصویری است، این آزمون 60 سوال دارد که برای سنجش استدلال انتزاعی افراد استفاده میشود
باتست‌های زیرهوش تصویری خودرامحک بزنید
تصویر بعدی کدام شکل است؟
تصویر زیر باز شده‌ی کدام مکعب است؟
کدام گزینه نمای بالایی برج سمت چپ تصویر می‌باشد؟
منابع
https://psychologenie.com/characteristics-examples-of-visual-spatial-intelligence
https://mostafaee.com/portfolio/what-is-intelligence-and-its-types/2-
https://esanj.ir/mag/visual-intelligence-test
https://wikihoosh.com/visual-memory
https://www.ana.press/news/452014/5-
سوالات متداول
هوش تصویری چیست؟
هاوارد گاردنر هوش تصویری را بعنوان توانایی درک دقیق دنیای بصری، انجام دگرگونی‌ها، و اصلاحات برروی ادراک اولیه‌ی خود، و توانایی دوباره‌سازی تعریف میکند
هوش تصویری برای افراد نابینا هم معنی میدهد؟
هوش تصویری درافراد نابینا یا کمبینا نیز یافت شده است، یک فرد نابینا از لمس و استدلال فضایی برای محاسبه اندازه، شکل، عرض و طول یک شی استفاده میکند که منجربه تصویر بصری دقیقی از شیء میشود، این نشاندهندهی هوش تصویری است.
ممنون از محتوای جامع و خوبتون 👌👌👌
سپاس از نگاه و توجهتون🌺