مهارتهای نرم، که اغلب به عنوان مهارتهای بین فردی شناخته میشوند، شامل طیف وسیعی از توانایی‌ها هستند که تعامل مؤثر و هماهنگ با دیگران را تسهیل می‌کنند. این مهارتها شامل ارتباطات، همدلی، کار تیمی، حل مسئله و سازگاری میشوند. برخلاف مهارتهای فنی که خاص شغل و قابل اندازه‌گیری هستند، مهارتهای نرم بیشتر درباره نحوه برخورد فرد با وظایف و تعامل با همکاران است. این مهارتها در محیط کار بسیار اهمیت دارند زیرا همکاری را بهبود می‌بخشند، محیط کاری مثبتی ایجاد می‌کنند و بهره‌وری کلی را افزایش می‌دهند. توسعه مهارتهای نرم قوی می‌تواند به رهبری بهتر، حل تعارضات مؤثرتر و مذاکرات موفق‌تر منجر شود، و آنها را برای رشد شخصی و حرفه‌ای ضروری می‌سازد.
در سالهای اخیر مهارت های نرم (Soft skills) جای خود را در کسب‌وکارها باز کرده‌اند. این روزها داشتن مهارت های نرم، در کنار مهارتهای سخت یا تخصصی (Hard skills) از فرد یک نیروی حرفه‌ای می‌سازد.
به‌طور مثال زمانی که برای یک شغل، چند متقاضی با شرایط نزدیک به هم اعلام آمادگی کنند، کسی انتخاب می‌شود که مهارت های نرم بیشتری دارد. این یعنی در سالهای اخیر، مهارت های نرم به عاملی تعیین‌کننده تبدیل شده‌اند.
مهارت های نرم مانند حل‌مسئله، توانایی برقراری ارتباط، رهبری، مذاکره و انجام به‌موقع کارها باعث افزایش بهره‌وری و بازده سرمایه‌گذاری در کار می‌شود؛ بنابراین سازمانها به دنبال افرادی هستند که بتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند و با سایر کارکنان تعامل خوبی داشته باشند.
در محیط کار، مهارت های نرم مکمل مهارت های سخت تلقی می شوند، که این به دانش و مهارت های شغلی فرد اشاره دارد. جامعه شناسان ممکن است از اصطلاح مهارت های نرم برای توصیف ضریب هوش هیجانی یک فرد (EQ) در مقابل بهره هوشی (IQ) استفاده کنند.
براساس تحقیقی که در دانشگاه هاروارد انجام شده‌است می‌توان گفت 80٪ دستاوردها در حرفه هر فرد به وسیله مهارت های نرم و تنها 20٪ با داشتن مهارتهای سخت کسب میشوند. البته این امر از اهمیت مهارتهای سخت نمی‌کاهد و فقط بر اهمیت مهارت‌هایی که مورد غفلت واقع شده‌اند تأکید میکند.
در بازار کار رقابتی، کارکنانی که نشان می‌دهند ترکیب خوبی از مهارتهای سخت و نرم را دارند، تقاضای بیشتری برای مهارتهای خود دریافت می‌کنند.
برای آشنایی بیشتر با مهارت های نرم و بررسی نمونه‌هایی از آن، شما را به مطالعه ادامه مطلب دعوت می‌نماییم.
تفاوت مهارت های نرم و مهارتهای سخت
مهارتهای شغلی معمولا به دو دسته تقسیم میشوند: مهارتهای سخت و مهارت های نرم
مهم‌ترین تفاوت این دو، شیوه و سختی آموختن آنهاست. مهارتهای سخت مانند طراحی سایت، برنامه‌نویسی و نویسندگی به‌مرور زمان از طریق تحصیل، دوره‌های آموزشی، آموزش‌های ضمن خدمت و تجربه حرفه‌ای کسب میشوند.
مهارت های نرم که به آن مهارتهای فردی یا غیر‌فنی نیز می‌گویند، ترکیبی از ویژگی‌های شخصیتی، رفتارها و نگرش‌های اجتماعی است که به افراد برای برقراری ارتباط، همکاری با یکدیگر، مدیریت و حل مسائل به آسانی کمک میکند.
یکی دیگر از تفاوت‌های این دو مهارت، سنجش‌پذیری آنهاست. مهارتهای سخت قابل آزمون هستند، در حالی که مهارت های نرم به‌راحتی در قالب اعداد نمایش داده نمی‌شوند. بنابراین تعیین اینکه چه‌کسی واقعا این نوع مهارت را دارد، نیازمند گذر زمان و بررسی بیشتر است.
اهمیت مهارت های نرم در کار و مصاحبه شغلی
اگر شما از نظر علمی بهترین گزینه برای تدریس دانشگاه باشید اما توان انتقال صحیح اطلاعات را نداشته باشید؛ چگونه میتوانید دانش علمی خود را با دانشجویان به اشتراک بگذارید؟
بر خلاف مهارتهای سخت که توانایی فنی فرد را در انجام یک کار به طور خاص تعریف می‌کنند، مهارت های نرم در عناوین شغلی و صنایع، کاربرد و مفاهیم گسترده‌ای دارند و حرفه‌های مختلف به مهارت های نرم متفاوتی نیاز دارند. مهارت نرم چیزی است که بین یک فرد دارای صلاحیت و فرد ایده‌آل تفاوت ایجاد میکند.
طبق پژوهش سازمان اقتصادی Deloitte می‌توان گفت «مشاغلی که به مهارت های نرم وابسته هستند تا سال ۲۰۳۰ به دو سوم از تمام مشاغل تبدیل خواهند شد».
امروزه در بیشتر بازارهای شغلی، معیارهای استخدامی به توانایی فنی و دانش تخصصی محدود نمی‌شود. اگرچه ممکن است دانش و مهارت فنی باعث شود شما را برای مصاحبه شغلی دعوت کنند؛ اما مهارت نرم کمک میکند تا شغل را بهدستآورید و آن را حفظ کنید. مهارت های نرم ابزاری هستند که افراد به واسطه آن می‌توانند شایستگی‌های خود را نزد کارفرما یا سازمان اثبات کنند.
در نهایت با توجه به کاربردهایی که مهارت های نرم دارند، عجیب نیست که سازمانها طی مصاحبه شغلی، در ارزیابی مهارت های نرم تلاش بیشتری نمایند.
حتما به مهارت های نرم مورد نیاز شغلی که برای آن درخواست می‌فرستید دقت کنید و شرح شغل را دقیق بخوانید تا مهارتهای مورد نظر کارفرما را به درستی متوجه شوید. اگر در شرح شغل به خوبی توضیحات ذکر نشده بود، سعی کنید مهارت های نرم موردنیاز برای آن شغل را پیدا کرده، آنها را در خود تقویت و در رزومهتان ذکر کنید.
۸ نمونه از مهارت های نرم اثرگذار در موفقیت شغلی
مهارت رهبری
هنگامی که سازمانها افرادی را برای پست‌های رهبری استخدام می‌کنند، در جست‌وجوی کارمندانی هستند که قادر باشند سایر کارکنان را راهنمایی و بر کار آنها نظارت کنند. آنها کارمندانی می‌خواهند که بتوانند روابط کاری را در سراسر سازمان پرورش دهند و به دیگران کمک کنند تا حداکثر ظرفیت خود را به کار گیرند.
رهبران وظیفه دارند در زیردستان خود انگیزه ایجاد کرده، آنها را ارزیابی و تشویق کنند و نظم و انضباط را در آنها افزایش دهند. آنها باید تیمی را تشکیل دهند که بتوانند اختلافات و تعارضات را برطرف نمایند و با یکدیگر سازگار باشند تا در نهایت فرهنگ موردنظر سازمان گسترش یابد.
مهارت حل مسئله
مسئله را فاصله بین وضعیت موجود با وضعیت مطلوب تعریف کرده‌اند و حل مسئله، یک مهارت است. از آنجایی که وجود چالش در سازمان اجتناب‌ناپذیر است، کارمندانی که می‌توانند راه‌حلی برای چالش‌ها بیابند یا مایل هستند از مشاوره و راهنمایی سایرین برای حل چالش استفاده کنند، در دسته با ارزش‌ترین کارمندان یک سازمان قرار می‌گیرند.
بسیاری از متقاضیان کار تلاش می‌کنند مشکلات را کوچک بشمارند در حالی‌که به این مهم بی‌توجه‌اند که شرکت‌ها برای حل مشکلات، کارمندان جدید را استخدام می‌کنند.
مهارتهای ارتباطی
نحوه ارتباط ما با دیگران، حتی در سطح ابتدایی، شاید مهم ترین مهارت نرم برای توسعه باشد. همچنین حوزه‌ای است که بیشتر افراد می توانند در آن پیشرفت کنند.
می‌توان گفت مهارتهای ارتباطی توانایی برقراری ارتباط و دانش چگونه صحبت کردن با دیگران در شرایط مختلف است که کاربردهای وسیعی دارند.
کسب مهارتهای ارتباطی شاید کمی زمان‌بر باشد اما برای کسب موفقیت در مشاغل ضروری است. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، آموزش این مهارتها در سیستم آموزشی مدارس قرار دارد.
ارتباط موثر شامل پنج مولفه اصلی است:
- ارتباطات کتبی که به مهارت شما در تهیه پیام‌های متنی، گزارش‌ها و انواع دیگر اسناد اشاره دارد.
- ارتباطات بصری که شامل توانایی شما برای انتقال اطلاعات با استفاده از تصاویر و سایر ابزارهای گرافیکی است.
- ارتباط کلامی که به توانایی شما در صحبت کردن به صورت صریح و مختصر اشاره دارد.
- ارتباط غیر کلامی که شامل زبان بدن و بیان صورت است.
- گوش دادن نیز یک مهارت ارتباطی مهم است. بدون مهارت گوش دادن قوی، هرگونه تلاش در ارتباط، یک طرفه و احتمالا ناکارآمد خواهد بود.
مهارت کار تیمی
وقتی از کار تیمی صحبت می‌کنیم منظورمان کاری است که توسط تعدادی از افراد به صورت گروهی برای دستیابی به اهداف، بدون تکیه بر چارچوب رسمی چارت سازمانی انجام می‌شود.
کار تیمی، علاوه بر تمرکز روی هدف، نیازمند توجه به کارمندان، نیازها، خواسته‌ها، دغدغه‌ها، توانمندی‌ها، چالش‌ها و ضعف‌های آنها است.
انجام کار تیمی یک مهارت مستقل نیست و به مهارت های نرم دیگری مانند ارتباط، همدلی و هوش هیجانی نیز بستگی دارد. اگر به خوبی از آن استفاده شود، منجر به ایجاد یک تیم قدرتمند خواهد شد که در موفقیت یا شکست کنار هم می‌مانند و فضای امنی برای ریسک پذیری و نوآوری دارند.
کارفرمایان به دنبال جذب کارمندانی هستند که اهل همکاری باشند، به خوبی در نقش بازیکنان تیم عمل و به طرز موثری با سایر همکاران خود تعامل کنند.
اخلاق کاری
به توانایی پیگیری و انجام به‌موقع و با کیفیت امور، اخلاق کاری می‌گویند. حتی اگر شما مدیری داشته‌باشید که بر کار و عملکردتان نظارت کند، باز هم شرکت‌ها دوست ندارند وقت خود را صرف ریزه‌کاری‌های کارمندانشان کنند.
آنها انتظار دارند مسئولیت پذیر باشید و مطابق شرح وظایفی که بابتش حقوق دریافت می‌کنید کارهایتان را انجام دهید.
بخشی از این موارد شامل ورود و خروج به‌موقع، صرف زمان مناسب در جلسات کاری، مشارکت در انجام کارهای تیمی و اطمینان از انجام صحیح کار است. هنگامی که شما تلاش بیشتری برای کارتان می‌کنید بیانگر این است که نسبت به انجام کارتان تعهد دارید.
انعطاف‌پذیری
در سالهای اخیر، شرکت‌ها برای اینکه بتوانند در بازار رقابتی رشد کنند، باید به سرعت خود را با شرایط جدید وفق دهند. در واقع، امروزه سرعت تغییرات در محیط‌های کاری به اندازه‌ای بالاست که سازمانها به افرادی نیاز دارند که سریع و مناسب با این تغییرات منطبق شوند و تعادل شرکت را در شرایط متغیر حفظ کنند.
از آنجا که در دهه‌های گذشته سازمانها از ساختار سلسله مراتبی فاصله گرفته‌اند، مهم است که در شرایط ضروری برای اعمال تغییرات کارکنان بتوانند وظایف مختلفی را انجام دهند.
خلاقیت
یکی دیگر از مواردی که در دسته مهارت های نرم اصلی قرار می‌گیرد، خلاقیت است. در هر کاری که بخواهید وارد شوید، چه در مراحل مختلف زندگی و چه در بازار کار، خلاقیت یکی از ارکان اصلی موفقیت شماست. در هر مجموعه‌ای کارمندان خلاق می‌توانند روش‌های نوینی برای انجام وظایف، بهبود فرآیندها و حتی کشف راه‌های جدید و شگفت‌انگیز برای کسب و کار پیدا کنند.
روابط بین‌فردی
روابط بین فردی طیف گسترده‌ای از مهارتهای انسانی است که توانایی ایجاد ارتباط، ارائه و استفاده از نقد سازنده، همدلی و درك نيازهای ديگران را شامل می‌شود. از میان تمام مهارت های نرم، مهارت بین فردی بسیار مهم است؛ زیرا برای شبکه سازی و ساخت تیم که اساس آن وجود اطمینان و مسئولیت‌پذیری افراد است، بسیار اهمیت دارد.
کسب مهارت های نرم و توسعه فردی
اگر هیچکدام از مهارتهای بالا را ندارید، هنوز هم برای کسب این مهارتها دیر نیست!
بهترین خبر این است که برخلاف تصور عمومی می‌توان مهارت های نرم را آموزش داد و آموخت. مهارت های نرم موجودیتی جدا از توانایی ما برای انجام کارهای سخت نیست.
- یکی از راهکارهای موثر تقویت مهارت های نرم، تمرین و تبدیل این مهارتها به عادات روزمره است. شما میتوانید مهارت موردنظرتان را انتخاب کرده و مداوم آن را تمرین کنید.
- شما میتوانید با الگو قرار دادن افراد دارای این مهارتها و تقلید از شیوه کار آنها، این مهارتها را در وجود خود نهادینه کنید.
- منابعی را برای کمک به یادگیری خود پیدا کنید. منابع مختلفی مانند کتاب و پادکست وجود دارد که می‌توانند در بهبود مهارتهای خاص به شما کمک کنند. در حالی که برخی از آنها به پرداخت هزینه نیاز دارند، بسیاری از آنها همواره رایگان و در دسترس هستند.
- دوره‌های آنلاین و آفلاین آموزش مهارت های نرم را جدی بگیرید. رشد هوش هیجانی از شما نیروی ارزشمندی می‌سازد و شانستان را برای موفقیت‌های شغلی افزایش می‌دهد.
آنچه که باعث تمایز شما با دیگران می‌شود و شما را به یک داوطلب شغلی ایده‌آل تبدیل میکند، داشتن مهارت های نرم است. دست یافتن به این مهارتها با یادگیری، تکرار و تمرین امکانپذیر است.
کلام آخر
در قرن بیست و یکم، شما برای کسب موفقیت در کار به دو دسته مهارت نیاز دارید؛ مهارتهای سخت و مهارت های نرم. مهارتهای سخت همان‌هایی هستند که به کسب تجربه و دانش فنی نیاز دارند مانند کار با نرم‌افزارها و آشنایی با سیستم‌های مالی. دسته دیگر مانند مهارتهای سخت واضح و ملموس نیستند؛ مهارت های نرم مجموعه‌ای از مهارتها را شامل می‌شود که می‌توانند در حوزه‌های مختلف مانند حل مسئله و کار تیمی کارآمد باشند.
در این مقاله به این جمع‌بندی رسیدیم که مهارت های نرم مکمل مهارتهای سخت(دانش و تجربه عملی) هستند. با توجه به اهمیت این مهارتها در دنیای امروز، لازم است زمان بیشتری را جهت ایجاد یا پرورش این مهارتها صرف کنید.
در انتها پیشنهاد ما این است، شما میتوانید برای آشنایی بیشتر با مهارتهای درونی خود و ارتقا آنها از انواع تست های شخصیت شناسی استفاده کنید.
سوالات متداول
چرا باید مهارت های نرم را بیاموزیم؟
روزی خواهد رسید که همه افراد به سطح بالایی در دانش و مهارت آموزی دست پیدا خواهند کرد. در این صورت چیزی که باعث پیشرفت شما می‌شود؛ مهارت هایی مانند حل‌مسئله، ارتباطات، اخلاق حرفه‌ای و مواردی از این قبیل خواهد بود.
در ارسال رزومه به کدام مهارتها اشاره کنیم؟
حتما شرح شغل را دقیق بخوانید تا مهارتهای مورد نظر کارفرما را به درستی متوجه شوید و آنها را در رزومهتان ذکر کنید. ممکن است مدرک تحصیلی و دانش فنی باعث شود شما را برای مصاحبه شغلی دعوت کنند؛ اما مهارت نرم کمک میکند تا شغل را بهدستآورید و آن را حفظ کنید.
